به گزارش بصیرت، دکتر یدالله جوانی طی یادداشتی در هفته نامه صبح‌صادق نوشت:
1ـ صبح روز پنج‌شنبه 13 تیر ماه، خبر توقیف یک نفت‌کش غول‌پیکر متعلق به ایران در آب‌های جبل‌الطارق در جنوب اسپانیا انتشار یافت و مشخص شد نیروی دریایی انگلیس به بهانه اجرای تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه (مقصد ادعایی نفت‌کش)، این اقدام را انجام داده است.
2ـ پس از انتشار اخبار اولیه توقیف این نفت‌کش، بازتاب‌ها و واکنش‌ها نسبت به این اقدام انگلیس به صورت گسترده رخ نمود و مشخص شد:
الف‌ـ مالکیت نفت‌کش غول‌پیکر موسوم به «Grace-1» متعلق به یک شرکت روسی ثبت شده در امارات بوده و مسئولیت محموله ایرانی را برعهده داشته است. این نفت‌کش به نقل از «گاردین» 28 خدمه با ملیت‌های مختلف از سه کشور پاکستان، هند و اوکراین دارد.
ب‌ـ «Grace-1» حامل دو میلیون بشکه نفت خام و به ادعای برخی رسانه‌ها نفت کوره بوده و مقصدی به جز سوریه داشته است. بندر «بانیاس» سوریه ظرفیت لازم برای پهلوگیری این نفت‌کش غول‌پیکر را ندارد.
ج‌ـ توقیف کشتی یک اقدام کاملاً غیر قانونی و توجیه‌ناپذیر است. حتی دولت اسپانیا که خود جزء کشورهای عضو اتحادیه اروپاست، اعلام کرد اقدام دولت انگلیس اولاً نقض حاکمیت اسپانیا در منطقه جبل‌الطارق بوده و ثانیاً این اقدام با اهداف سیاسی(نه قانونی) و به درخواست آمریکا انجام شده است.
د‌ـ درباره اهداف و انگیزه‌های اصلی آمریکا و مزدورش انگلیس از این راهزنی دریایی، دو نگاه تحلیلی وجود دارد. عده‌ای بر این نکته تأکید داشته و معتقدند آمریکایی‌ها از طریق انگلیس با توقیف نفت‌کش غول‌پیکر، اقدام ایران در سرنگون کردن پهپاد متجاوز پنتاگون را تلافی کنند. صاحبان این تحلیل، بی‌حیثیت شدن آمریکا در اسقاط یک پهپاد فوق‌پیشرفته و گران‌قیمت و ناتوانی در اقدام مستقیم علیه ایران را دلیل اصلی رو آوردن مقامات آمریکایی به انجام چنین کاری می‌دانند؛ اما عده‌ای دیگر با ردّ تحلیل ذکر شده، با این استدلال که این اقدام انگلیس نمی‌تواند جبران‌کننده حیثیت بر باد رفته و ابهت فروریخته آمریکایی‌ها به دلیل شکار پهپادشان به وسیله سامانه کاملاً ایرانی «سوم خرداد» باشد، توقیف نفت‌کش حامل نفت ایران را با برجام و سیاست جدید ایران مرتبط می‌دانند. در دیدگاه این افراد، سیاست جدید برجامی ایران مبنی بر توقف مرحله به مرحله محدودیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، در تعارض با منافع راهبردی غرب است و غربی‌ها نمی‌توانند در برابر آن ساکت باشند.
به عبارت دیگر، غربی‌ها و از جمله آمریکایی‌ها هرگز تصور نمی‌کردند جمهوری اسلامی در قبال بدعهدی‌های آنان، روزی در مسیر خروج از برجام قرار گیرد. حتی می‌توان با جرئت گفت، دلیل اصلی آمریکایی‌ها برای خروج از برجام، این بود که مطمئن بودند به دنبال این خروج، ایرانی‌ها چاره‌ای جز ماندن در برجام و در نهایت به مذاکره تن دادن با آمریکا برای توافق جدید هسته‌ای و اصلاح برجام طبق نظر آنان ندارند. بنابراین اتخاذ سیاست جدید برجامی از سوی جمهوری اسلامی، یک شوک بزرگ به آمریکا و اروپا بود. آمریکا و اروپا برای تغییر در سیاست جدید ایران، دست به چنین اقدامی زده تا این پیام را به جمهوری اسلامی بدهند که آنان در جلوگیری از صادرات نفت ایران مصمم هستند. بنابراین می‌توان گفت، هدف اصلی راهزنان دریایی و حامیان آنان، وادار کردن جمهوری اسلامی به پایبندی کامل به تعهدات برجامی، حتی در صورت پایبند نبودن طرف‌های دیگر برجام به تعهدات‌شان است.
در چنین شرایطی جمهوری اسلامی دو راه پیش‌رو دارد:
راه اول‌ـ جمهوری اسلامی برای رفع توقیف نفت‌کش حامل نفت ایران و جلوگیری از تکرار آن، به خواسته‌های غربی‌ها تن داده و ضمن کنار گذاشتن سیاست کاهش مرحله به مرحله محدودیت‌های برنامه هسته‌ای طبق برجام، در مسیر مذاکرات جدید با موضوعات منطقه‌ای و موشکی قرار گیرد. بسیار روشن است که اتخاذ چنین سیاستی، در مغایرت کامل با منافع ملی و اصل حاکم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی، یعنی اصل عزت، حکمت و مصلحت است.
راه دوم‌ـ جمهوری اسلامی بدون قرار گرفتن در مسیر خواسته‌های غربی و دادن هر نوع امتیازی به آنان برای رفع توقیف نفت‌کشی که غیر قانونی توقیف شده، انگلیس را مجبور به آزادسازی نفت‌کش کند. بدیهی است که برای پیمودن این راه عزتمند و تأمین‌کننده منافع ملی، دو نوع اقدام باید در دستور کار باشد؛ اقدام اول ماهیت دیپلماتیک داشته و هم‌اکنون در حال انجام است؛ اما در صورت نرسیدن به نتیجه از طریق اقدامات دیپلماتیک و فشارهای سیاسی بر لندن به منظور رفع توقیف از نفت‌کش، باید اقدام عملی با ماهیت اقدام مشروع «اقدام متقابل» را در دستور کار قرار داد.
به عبارت دیگر، باید از نفت‌کش‌ها یا کشتی‌های تجاری مشابه متعلق به انگلستان، یک یا چند کشتی در شرایط زمانی و مکانی مناسب توقیف شود. به هر حال، باید انگلیسی‌ها را از انجام این راهزنی دریایی و اقدام غیر قانونی و قلدرمآبانه خود به شدت پشیمان کرد.
سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، با اشاره به اقدام انگلیسی‌ها در توقیف نفت‌کش حامل نفت ایران، از اراده نظام در راستای دفاع از حقوق و منافع ملت ایران، اینچنین خبر داد که انگلیسی‌ها باید آن را جدی بگیرند:
«این اقدام بدون پاسخ نخواهد ماند و در صورت مقتضی، در زمان و مکانی مناسب پاسخ این اقدام ذلت‌بار مدنظر قرار خواهد گرفت.»
